27.10.2009

8- Periyodik Sistemi Kim Buldu?

Mendelev'in orjinal periyodik tablosu


Rus Kimyacı Dimitri Mendelev

(Mendelyef 1834-1907 )



Periyodik tablo, bilinen tüm elementleri belirli bir düzene göre içeren ve incelemeyi kolaylaştıran bir sistemdir. İlk olarak 1867 yılında J.A.R Newlands, elementleri artan atom kütlelerine göre sıralamış ve bir elementin, kendisini izleyen sekizinci elemente benzer özellikler gösterdiğini ifade eden "Oktavlar Yasası"nı ortaya koymuştu.


Daha sonra 1869 yılında Dmitri Mendelev, benzer özellikler taşıyan elementleri arka arkaya dizdiğinde, atom kütlesine dayanan bir tablo elde etmiş ve o zamanlar bilinmeyen bazı elementlerin (skandiyum, galyum ve germanyum gibi) varlığını, hatta özelliklerini tahmin edebilmişti.


Lothar Meyer isimli araştırmacı da, 1886 yılında, Mendeleev'den bağımsız olarak, atom kütlelerine göre bir periyodik tablo oluşturmuş ve "valans" kavramını ortaya atmıştı. (bkz. elektron dizilimi)



Mendelyef, Alman kimyacı Mayer ile aynı yıllarda birbirlerinden bağımsız olarak çalışmışlar fakat benzer sıralamayı bulmuşlardır.İkiside elemntleri atom ağırlıklarına göre sıralamış ve bazı elementler arasında birbirine tekrar eden benzer özellikler olduğu sonucuna varmışlardır.Mendelev çalışma ve düşünceleri sistem içi bağlantılarla açıkladığından daha çok ilgi görsede, elementleri artan atom ağırlıklarına göre sıraladığından; soygazların eksikliğini sisteminde görememiştir.


Günümüzde kullandığımız tablo, yeni elementlerin de yerleştirilebilmesine olanak tanıyan Mendeleev'in periyodik tablosudur. Ancak ilk halinden farklı olarak, elementler atom kütlesine değil, atom numarasına göre düzenlenmiştir. Buna göre periyodik tabloda, soldan sağa ve yukarıdan aşağıya doğru atom numarası artar. Sıklıkla, buna paralel olarak bağıl atom kütlesi de artış gösterir. Tablodaki yatay sıralar "periyot" olarak adlandırılır. Bir elementin periyot numarası, o elementin sahip olduğu elektronların bulunduğu en yüksek enerji seviyesini gösterir.

1 yorum: